زایمان بریچ، زایمانی است که طبیعی بوده اما با مشکلات خاصی انجام می‌شود و علل اصلی آن شرایط خاص بدن مادر و حرکت جنین در دوران بارداری است.
زایمان بریچ چیست؟ بطور معمول جنین‌ها به صورت سر به پایین در رحم مادر قرار دارند و هنگام زایمان ابتدا سرشان خارج می‌شود. هنگامی که جنین در وضعیتی برعکس حالت فوق قرار می‌گیرد و در هنگام زایمان ابتدا با باسن یا پا خارج می‌شود، این وضعیت قرارگیری در رحم را نمایش بریچ و زایمان را زایمان بریچ می‌نامیم.
روش تشخیص زایمان بریچ شیوع نمایش سفالیک (سر) در زایمان ۹۵% و نمایش بریج ۳ الی ۴ درصد است. البته در اواسط حاملگی ممکن است جنین در وضعیت بریچ باشد ولی معمولا در رحم چرخیده و بصورت معمول در میاید؛ اگر تا هفته ۳۶ حاملگی این چرخش روی ندهد بدلیل نزول جنین به داخل لگن، احتمال تصحیح آن بسیار کاهش می‌یابد و جنین اغلب بریچ باقی میماند. تشخیص وضعیت بریج در سونوگرافی راحت است ولی با مانورهای لئوپولد و سمع قلب جنین (محل صدای قلب در بریج بالای ناف است) نیز می‌توان به نتایجی دست یافت.
علل زایمان بریچ نوزادانی که به طور زودرس متولد می‌شوند، با احتمال بیشتری نسبت به سایر نوزادان در وضعیت بریچ در رحم قرار می‌گیرند. همچنین اگر بیش از یک جنین در رحم باشد، یا جنین هیدروسفالی (بزرگی سر) داشته باشد احتمال زایمان بریچ بیشتری وجود دارد. لانه گزینی جفت در سگمان تحتانی رحم، وجود سپتوم داخل رحمی و حالت‌های خاص جنینی مثل اکستانسیون شدید ستون مهره‌ها سایر علل بریچ هستند.
آشنایی با زایمان بریچ، علل و عوارضعوارض زایمان بریچ اصولا انجام زایمان بریج از زایمان عادی دشوارتر است و امکان دیستوشی (گیرکردن نوزاد هنگام زایمان) و عوارض آن بالاست لذا اغلب پزشکان ترجیح می‌دهند چنین نوزادانی را بخصوص در صورت تنگی لگن مادر با روش سزارین به دنیا بیاورند.
زایمان طبیعی بریچ چگونه است؟ جنین‌هایی که در وضعیت بریچ قرار دارند را می‌توان به نحوی بی خطر با زایمان طبیعی به دنیا آورد. اما برای اجتناب از عوارض احتمالی، بسیاری از پزشکان جنین‌هایی را در وضعیت بریچ قرار دارند با عمل سزارین به دنیا می‌آورند. نوزادانی که به طور زودرس متولد می‌شوند، با احتمال بیشتری نسبت به نوزادانی که دوره کامل بارداری را گذرانده‌اند، در وضعیت بریچ در رحم قرار می‌گیرند. همچنین اگر بیش از یک جنین در رحم باشد نیز احتمال بیشتر زایمان بریچ وجود دارد.
کدام زنان باردار زایمان بریچ می‌کنند؟ مادری که بارداری قبلی داشته است، مادری که حاملگی چندقلو دارد، مادری که مایع آمنیونی داخل رحم او خیلی کم یا خیلی زیاد است، مادری که رحمش شکلی نابهنجار دارد، یا توده‌های غیرمعمولی مانند فیبروئیدها در آن رشد کرده است و مادری که جفت او بطور کامل یا نسبی دهانه رحم را مسدود کرده است، بیشتر تحت زایمان بریچ قرار می‌گیرد. پیش رس بودن نوزاد نیز در این زایمان مؤثر است.
