درصورتی که مادر مشکل سلامتی برای ضرورت انجام زایمان سزارین نداشته باشد، پزشک و ماما توصیه به ختم حاملگی به روش سزارین دارند؛ مگر در مواردی که نیاز به ختم اورژانسی بارداری به صورت زود هنگام بعلت مواردی مثل خونریزی، پاره شدن کیسه آب، پیچیدن بند ناف دور گردن جنین و ... باشد و یا بعلت کوچک و نامناسب بودن لگن مادر، زایمان طبیعی پیشرفت خوبی نداشته باشد.
مزایای زایمان طبیعی
در زایمان طبیعی مادر سریعتر به زندگی عادی برمیگردد، دوره نقاهت کمتری را سپری میکند، خونریزی کمتری دارد و نیاز به بیهوشی ندارد. در روش سزارین علاوه بر محرومیت از مزایای ذکر شده، مادر عوارض داروهای بیهوشی و اتاق عمل را نیز متحمل میشود و تا مدتها ممکن است از سردرد، سرگیجه و کمردرد شاکی باشد. ولی بعلت درد زیاد زایمان طبیعی بسیاری از مادران اصرار به انجام زایمان به روش سزارین با بی هوشی دارند. خوشبختانه امروزه روشهای زیادی برای کاهش درد زایمان در روش طبیعی بکار گرفته میشوند و آموزشهای خوبی به مادران داده میشود.
روشهای کاهش درد زایمان طبیعی
انجام زایمان در آب: یکی از روشهای جدیدی که بسیار مورد چالش قرار گرفته است انجام زایمان در آب است. در این روش با شروع دردها مادر در لگن مخصوص زایمان قرار میگیرد و میتواند تا زمان زایمان و خاتمه بارداری در آب بماند و شاهد تولد نوزاد خود در آب باشد، یا هنگام تولد نوزاد از آب خارج شود. در این روش مادر راحت تر میتواند دردها را تحمل کند و نیاز به برش یا اپیزیوتومی کمتر میشود. در این روش از اضطراب مادر نیز کاسته میشود و تحمل زایمان برای مادر راحت تر است. البته این روش برای تمام مادرها قابل انجام نیست و مادر باید هیچ گونه مشکل مامایی از جمله پارگی کیسه آب نداشته باشد، اندازه لگن و جثه بچه متناسب باشد و جنین نیز در وضعیت مناسب با وضعیت سلامت و ضربان قلب نرمال باشد.
بی حسی اپیدورال: یکی دیگر از روشهایی که اخیرا در بیمارستانها مورد استفاده قرار میگیرد و متقاضی زیادی دارد، استفاده از روش بی حسی اپیدورال است. در این روش از کمر به پایین (شکم، لگن و ران) بی حس میشود و انجام زایمان برای مادر راحت تر میگردد. در این روش متخصص بیهوشی کاتتری را در قسمت اپیدورال نزدیک به نخاع مادر وارد میکند و از این طریق ماده بیهوشی وارد میشود. انتخاب این روش برای کاهش درد زایمان کاملا انتخابی میباشد و بعد از توضیحات کامل در رابطه با مزایا و معایب این روش مادر باید نوع روش زایمان خود را انتخاب کند. در صورت تمایل مادر برای انجام بی حسی اپیدورال، این روش باید در مرحله فعال شدن دردهای زایمانی شروع شود زیرا نزدیک زایمان انجام این روش دیگر کاربردی ندارد.
تمرینات آموزشی برای مادر جهت کاهش درد زایمان
تمرینات تنفسی: هنگام شروع انقباضات رحمی بهتر است مادر تنفسهای آهسته و منظمی داشته باشد. تنفسهای عمیق و آهسته و صحیح علاوه بر اینکه موجب آرامش مادر میشود، برای اکسیژن رسانی به عضلات مادر و سلامت جنین نیز بسیار مناسب است. در طی بارداری با توجه به فشار حاصل از جنین و بزرگی شکم به سمت ریهها، تنفسهای مادر سطحی و نامنظم میشود و استفاده از تکنیکهای صحیح تنفس برای مادر بسیار با اهمیت است.
نحوه ایستادن مادر: در بسیاری از مادران در زمان بارداری قوس کمری افزایش پیدا میکند زیرا مادر تصور میکند باید شکم خود را به سمت جلو بدهد، درصورتی که درست ایستادن مادر به کاهش فشار وارد بر ستون فقرات مادر و همچنین درست قرار گرفتن جنین در کیسه رحم کمک بیشتری میکند و مانع از بروز کمر درد در مادر در طی دوران حاملگی میشود.
مزایای زایمان طبیعی
در زایمان طبیعی مادر سریعتر به زندگی عادی برمیگردد، دوره نقاهت کمتری را سپری میکند، خونریزی کمتری دارد و نیاز به بیهوشی ندارد. در روش سزارین علاوه بر محرومیت از مزایای ذکر شده، مادر عوارض داروهای بیهوشی و اتاق عمل را نیز متحمل میشود و تا مدتها ممکن است از سردرد، سرگیجه و کمردرد شاکی باشد. ولی بعلت درد زیاد زایمان طبیعی بسیاری از مادران اصرار به انجام زایمان به روش سزارین با بی هوشی دارند. خوشبختانه امروزه روشهای زیادی برای کاهش درد زایمان در روش طبیعی بکار گرفته میشوند و آموزشهای خوبی به مادران داده میشود.
روشهای کاهش درد زایمان طبیعی
انجام زایمان در آب: یکی از روشهای جدیدی که بسیار مورد چالش قرار گرفته است انجام زایمان در آب است. در این روش با شروع دردها مادر در لگن مخصوص زایمان قرار میگیرد و میتواند تا زمان زایمان و خاتمه بارداری در آب بماند و شاهد تولد نوزاد خود در آب باشد، یا هنگام تولد نوزاد از آب خارج شود. در این روش مادر راحت تر میتواند دردها را تحمل کند و نیاز به برش یا اپیزیوتومی کمتر میشود. در این روش از اضطراب مادر نیز کاسته میشود و تحمل زایمان برای مادر راحت تر است. البته این روش برای تمام مادرها قابل انجام نیست و مادر باید هیچ گونه مشکل مامایی از جمله پارگی کیسه آب نداشته باشد، اندازه لگن و جثه بچه متناسب باشد و جنین نیز در وضعیت مناسب با وضعیت سلامت و ضربان قلب نرمال باشد.
بی حسی اپیدورال: یکی دیگر از روشهایی که اخیرا در بیمارستانها مورد استفاده قرار میگیرد و متقاضی زیادی دارد، استفاده از روش بی حسی اپیدورال است. در این روش از کمر به پایین (شکم، لگن و ران) بی حس میشود و انجام زایمان برای مادر راحت تر میگردد. در این روش متخصص بیهوشی کاتتری را در قسمت اپیدورال نزدیک به نخاع مادر وارد میکند و از این طریق ماده بیهوشی وارد میشود. انتخاب این روش برای کاهش درد زایمان کاملا انتخابی میباشد و بعد از توضیحات کامل در رابطه با مزایا و معایب این روش مادر باید نوع روش زایمان خود را انتخاب کند. در صورت تمایل مادر برای انجام بی حسی اپیدورال، این روش باید در مرحله فعال شدن دردهای زایمانی شروع شود زیرا نزدیک زایمان انجام این روش دیگر کاربردی ندارد.
تمرینات آموزشی برای مادر جهت کاهش درد زایمان
تمرینات تنفسی: هنگام شروع انقباضات رحمی بهتر است مادر تنفسهای آهسته و منظمی داشته باشد. تنفسهای عمیق و آهسته و صحیح علاوه بر اینکه موجب آرامش مادر میشود، برای اکسیژن رسانی به عضلات مادر و سلامت جنین نیز بسیار مناسب است. در طی بارداری با توجه به فشار حاصل از جنین و بزرگی شکم به سمت ریهها، تنفسهای مادر سطحی و نامنظم میشود و استفاده از تکنیکهای صحیح تنفس برای مادر بسیار با اهمیت است.
نحوه ایستادن مادر: در بسیاری از مادران در زمان بارداری قوس کمری افزایش پیدا میکند زیرا مادر تصور میکند باید شکم خود را به سمت جلو بدهد، درصورتی که درست ایستادن مادر به کاهش فشار وارد بر ستون فقرات مادر و همچنین درست قرار گرفتن جنین در کیسه رحم کمک بیشتری میکند و مانع از بروز کمر درد در مادر در طی دوران حاملگی میشود.
جهت دریافت نوبت و مراجعه حضوری به