یکی از نگرانی‌های هر خانم در طی بارداری، چگونگی شروع دردهای زایمانی و نحوه زایمان است. در این مطلب به برخی از سوالات شایع پاسخ می‌دهیم.
نشانه‌های شروع زایمان چیست؟ علائم شروع زایمان در هر خانم و حتی در هر حاملگی متفاوت است. دفع پلاک موکوسی، احساس خالی شدن سر دل، پارگی کیسه آب، انقباضات رحمی و باز شدن و نرم شدن دهانه رحم از علائم آغاز زایمان است.
پلاک موکوسی تجمع ترشحات مخاطی در دهانه رحم در طی بارداری است که وقتی با آغاز زایمان، دهانه رحم باز می‌شود این پلاک به داخل واژن دفع می‌شود. ممکن است صورتی یا کمی خونی باشد و از یکی دو هفته قبل تا بلافاصله قبل از زایمان ممکن است دفع شود.
انقباضات رحمی واقعی که شروع کننده زایمان باشند، منظم هستند و به مرور زمان فاصله شان کمتر شده و شدیدتر و طولانی‌تر می‌شوند؛ از بالای رحم شروع شده و به سمت پایین و لگن ادامه پیدا می‌کنند. برای ثبت این انقباضات، دست خود را روی رحم گذاشته و زمان شروع و پایان هر انقباض را ثبت کنید. انقباض‌های خفیف هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه هستند و به تدریج شدیدتر شده و در مراحل نهایی زایمان هر ۳ تا ۴ دقیقه یک انقباض ۴۵ تا ۶۰ ثانیه‌ای ایجاد می‌شود.
زمان خالی شدن سر دل، در هر فرد متفاوت است. گاهی به ویژه در بارداری‌های اول از دو تا سه هفته قبل از شروع دردهای زایمانی اتفاق می‌افتد و گاهی هم بلافاصله قبل از زایمان رخ می‌دهد و علت آن ورود جنین به لگن است. گاهی به علت مجاورت رحم و مثانه، خانم باردار دچار تکرر ادرار می‌شود.
پارگی کیسه آب (کیسه‌ای پر از مایع که جنین داخل آن شناور است) به صورت خروج ناگهانی مایعی شفاف و گرم و یا نشت خفیف مایع از واژن مشخص می‌شود. در صورت شک به پارگی کیسه آب زمان آن را یادداشت کنید. توجه کنید که همه خانم‌ها قبل از زایمان دچار پارگی کیسه آب نمی‌شوند و گاهی در بیمارستان توسط پزشک معالج این پارگی ایجاد می‌شود.
به باز شدن دهانه رحم، دیلاتاسیون و به نرم و کوتاه شدن آن، افاسمان گفته می‌شود. دیلاتاسیون از ۱ تا ۱۰ سانتیمتر و افاسمان بر اساس درصد از صفر تا صد درصد مشخص می‌شود. برای خروج جنین، بایستی دهانه رحم تا ۱۰ سانتی متر باز شده و ۱۰۰ درصد افاسمان داشته باشد. پیشرفت دیلاتاسیون و افاسمان با معاینات واژینال دوره‌ای در طی زایمان مشخص می‌شود و نشان دهنده موثر بودن انقباضات رحمی است.
علائم شروع زایماندر صورت پارگی کیسه آب، خونریزی، انقباضات شدید یا منظم با فاصله کمتر از ۵ دقیقه و کاهش حرکت جنین بایستی به بیمارستان مراجعه کنید، در غیر اینصورت در شروع انقباضات که در مراحل ابتدایی زایمان هستید و اصطلاحا فاز نهفته زایمان نام دارد، اگر پزشک معالجتان اجازه دهند، ماندن در منزل کمک می‌کند درد را بهتر تحمل کنید. در این فاز، می‌توانید راه بروید، با خواندن کتاب یا دیدن تلویزیون حواس خود را پرت کنید، دوش آب گرم بگیرید و اگر انقباضاتتان عصر شروع شده، سعی کنید کمی بخوابید تا برای زایمان انرژی کافی داشته باشید.
