اوج قدرت باروری خانمها تا اواخر دهه دوم عمر است و با شروع ۳۰ سالگی باروری کاهش مییابد. در ۴۵ سالگی بارداری خود به خود معمولا اتفاق نمیافتد.
در زوجهای سالم از ۲۰ تا اوایل ۳۰ سالگی از هر ۴ خانم یک نفر در سیکل ماهانه باردار میشود و در ۴۰ سالگی به یک نفر از هر ۱۰ نفر کاهش پیدا میکند. درباره آقایان تاثیر سن روی باروری مثل خانمها قابل پیش بینی نیست.
علت کاهش باروری با افزایش سن این است که تعداد تخمکهای هر تخمدان تدریجا کاهش مییابد؛ تخمکهای باقیمانده در سن بالا مشکلات کروموزومی دارند و طبیعی نیستند و بیماریهای مرتبط با ناباروری مثل اندومتریوز یا فیبروم نیز در سنین بالاتر بیشتر است.
خانمهایی که در دهه سوم و چهارم هستند، بیشتر در معرض عوارض بارداری و زایمان میباشند. مثلا مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) در خانمهای بالای ۴۰ سال بیشتر است، همچنین بیماریهای زمینهای مثل فشارخون بالا و دیابت در سن بالا بیشتر وجود دارد.
خطر ابتلای جنین به مشکلات کروموزومی و ساختاری در سن بالاتر مادر بیشتر است. برای مثال احتمال سندرم داون در مادر ۲۰ ساله ۱ مورد در هر ۱۴۸۰ تولد است و این احتمال در ۴۵ سالگی به ۱ مورد در ۳۵ تولد میرسد. چند قلویی، سقط و مرده زایی هم در سن بالا بیشتر است.
از ۳۵ سالگی اگر پس از ۶ ماه تلاش برای بارداری، باروری اتفاق نیفتاد باید ارزیابیهای لازم شروع شود. البته علیرغم تمام این مسایل خانمهای زیادی هستند که با وجود سن بالای ۳۵ سال حاملگی خوبی را سپری میکنند و به سلامت بچه دار میشوند.
نکته کلیدی در این موارد این است که اگر در سن بالاتر تمایل به بچه دار شدن دارید حتما قبل از اقدام به باروری باید مشاوره تخصصی انجام دهید تا معاینه شوید، اگر عفونت مقاربتی دارید درمان شوید، سبک زندگی (برای تغذیه سالم، وزن مناسب و ...) را اصلاح کنید و از نظر نیاز به بررسی ژنتیکی خود یا همسرتان برای ناقل بودن بیماریهای احتمالی بررسی شوید و در طی بارداری نیز مراقبتهای خود را به طور منظم انجام دهید.
در زوجهای سالم از ۲۰ تا اوایل ۳۰ سالگی از هر ۴ خانم یک نفر در سیکل ماهانه باردار میشود و در ۴۰ سالگی به یک نفر از هر ۱۰ نفر کاهش پیدا میکند. درباره آقایان تاثیر سن روی باروری مثل خانمها قابل پیش بینی نیست.
علت کاهش باروری با افزایش سن این است که تعداد تخمکهای هر تخمدان تدریجا کاهش مییابد؛ تخمکهای باقیمانده در سن بالا مشکلات کروموزومی دارند و طبیعی نیستند و بیماریهای مرتبط با ناباروری مثل اندومتریوز یا فیبروم نیز در سنین بالاتر بیشتر است.
خانمهایی که در دهه سوم و چهارم هستند، بیشتر در معرض عوارض بارداری و زایمان میباشند. مثلا مسمومیت بارداری (پره اکلامپسی) در خانمهای بالای ۴۰ سال بیشتر است، همچنین بیماریهای زمینهای مثل فشارخون بالا و دیابت در سن بالا بیشتر وجود دارد.
خطر ابتلای جنین به مشکلات کروموزومی و ساختاری در سن بالاتر مادر بیشتر است. برای مثال احتمال سندرم داون در مادر ۲۰ ساله ۱ مورد در هر ۱۴۸۰ تولد است و این احتمال در ۴۵ سالگی به ۱ مورد در ۳۵ تولد میرسد. چند قلویی، سقط و مرده زایی هم در سن بالا بیشتر است.
از ۳۵ سالگی اگر پس از ۶ ماه تلاش برای بارداری، باروری اتفاق نیفتاد باید ارزیابیهای لازم شروع شود. البته علیرغم تمام این مسایل خانمهای زیادی هستند که با وجود سن بالای ۳۵ سال حاملگی خوبی را سپری میکنند و به سلامت بچه دار میشوند.
نکته کلیدی در این موارد این است که اگر در سن بالاتر تمایل به بچه دار شدن دارید حتما قبل از اقدام به باروری باید مشاوره تخصصی انجام دهید تا معاینه شوید، اگر عفونت مقاربتی دارید درمان شوید، سبک زندگی (برای تغذیه سالم، وزن مناسب و ...) را اصلاح کنید و از نظر نیاز به بررسی ژنتیکی خود یا همسرتان برای ناقل بودن بیماریهای احتمالی بررسی شوید و در طی بارداری نیز مراقبتهای خود را به طور منظم انجام دهید.
جهت دریافت نوبت و مراجعه حضوری به
پرسش و پاسخها (2 پرسش)
زهره زهرایی
سلام من ۴۵ سالمه دوتا پسر دارم یکی ۲۰ ساله ویکی ۶ ساله ام بالا به سندروم داون آیا می توانم دوباره باردار بشوم درضمن برای بارداری دومم داستینکس خوردم
۲۰ اردیبهشت ۰۰ - ۱۲:۳۳پاسخ پزشک
با سلام؛ سن به تنهایی پیشگویی کننده احتمال باردار شدن نیست و نیاز به بررسیهای بیشتری دارید، به پزشک مراجعه کنید.
زهراعلیخانی
سلام من ۳۹ سالمه قندو فشارخون دارم بچه دارشدنم خوبه یاخطرناکه
۱۰ فروردین ۰۰ - ۱۱:۲۶پاسخ پزشک
با سلام؛ ابتدا باید با معاینه و بررسی وزن و آزمایشات دقیق، قند، فشارخون و وضعیت قلبی عروقی شما بررسی شود.