فیبروم‌های رحمی که به اسم میوم یا لیومیوما هم شناخته می‌شوند، توده‌های خوش خیمی هستند که از بافت عضلانی رحم منشا می‌گیرند.
اندازه، شکل و تعدادشان در هر فرد متغیر بوده و ممکن است در داخل رحم و یا سطح خارجی آن باشند. یک خانم ممکن است یک فیبروم داشته باشد و یا تعداد زیادی فیبروم با اندازه‌های مختلف داشته باشد. در سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی شایع است ولی در هر سنی ممکن است ایجاد شود. به طور نادر باعث سرطان رحم می‌شوند، مخصوصا انواعی که بزرگ هستند و سریع رشد می‌کنند.
علائم
۱- تغییر در خونریزی ماهیانه؛ که باعث می‌شود خونریزی طولانی تر و بیشتری داشته باشید، همراه با درد باشد، خونریزی نامنظم شود و در سایر روزهای ماه هم وجود داشته باشد و باعث کم خونی شود.
۲- درد؛ درد مبهم یا تیرکشنده شکم یا لگن یا کمر حین عادت ماهیانه یا در طول ماه و یا حین رابطه جنسی.
۳- اثر فشاری روی ارگان‌های شکمی و لگنی که باعث تغییر در عادات روده ای و یبوست شده و ادرار کردن را دشوار می‌کند.
۴- بزرگ شدن رحم که از روی شکم هم مشخص می‌شود.
۵- سقط
۶- ناباروری
ممکن است فیبروم‌ها بدون علامت باشند و حین معاینه و یا به صورت تصادفی در سونوگرافی کشف شوند.
تشخیص
ممکن است حین معاینه لگن بتوانیم فیبروم‌ها را تشخیص دهیم. برخی روش‌های تشخیصی عبارتند از:
۱- سونوگرافی
۲- هیستروسکوپی؛ وسیله ای که از طریق واژن از دهانه رحم وارد رحم شده و می‌توان فیبروم‌های داخل حفره رحم را دید و به خوبی ارزیابی کرد و در صورت امکان می‌توان از این طریق فیبروم‌ها را برداشت.
۳- لاپاروسکوپی؛ به وسیله این روش، یک لنز باریک از طریق شکم وارد شده و شکم و لگن بررسی می‌شود و فیبروم‌های خارج از حفره رحم دیده می‌شوند.
روش‌هایی مثل MRI و یا سی تی اسکن هم در مواردی برای بررسی محل دقیق فیبروم‌ها مورد نیاز است. گاهی نیز برای ارزیابی سرعت رشد فیبروم‌ها نیاز به تکرار این تست‌های تشخیصی داریم.
چه زمانی فیبروم نیاز به درمان دارد؟
فیبروم‌های کوچک و بدون علامت و همینطور فیبروم در خانم‌هایی که نزدیک یائسگی هستند معمولا نیاز به درمان ندارند.
در موارد زیر درمان توصیه می‌شود
خونریزی‌های قاعدگی شدید و دردناک به نحوی که باعث ایجاد کم خونی شود و زندگی روزمره فرد را مختل کند، خونریزی بین قاعدگی‌ها، رشد سریع فیبروم، ناباروری، درد لگنی، مواقعی که نمی‌توانیم فیبروم را از سایر توده‌های شکم و لگن افتراق دهیم.
درمان
۱- درمان‌های دارویی برای کاهش خونریزی و درد مفید است ولی ممکن است جلوی رشد فیبروم را نگیرد و بعدها نیاز به جراحی داشته باشید. انواع روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری مثل قرص‌های جلوگیری، دستگاه داخل رحمی (IUD) که هورمون پروژستین آزاد می‌کند (میرنا) و آگونیست‌های GnRH.
۲- جراحی؛ ممکن است در بعضی موارد برداشتن فیبروم‌ها به روش جراحی الزامی باشد. اگر فقط فیبروم‌ها را برداریم، رحم حفظ می‌شود و در صورت تمایل، امکان بارداری وجود دارد. از انجایی که رحم حفظ شده است، امکان ایجاد فیبروم‌های جدید وجود دارد.
اگر کسی تمایل به بارداری ندارد و یا فیبروم به حدی بزرگ است که امکان برداشتنش با حفظ رحم مقدور نباشد نیاز به درآوردن رحم است.
اندازه، شکل و تعدادشان در هر فرد متغیر بوده و ممکن است در داخل رحم و یا سطح خارجی آن باشند. یک خانم ممکن است یک فیبروم داشته باشد و یا تعداد زیادی فیبروم با اندازه‌های مختلف داشته باشد. در سن ۳۰ تا ۴۰ سالگی شایع است ولی در هر سنی ممکن است ایجاد شود. به طور نادر باعث سرطان رحم می‌شوند، مخصوصا انواعی که بزرگ هستند و سریع رشد می‌کنند.
علائم
۱- تغییر در خونریزی ماهیانه؛ که باعث می‌شود خونریزی طولانی تر و بیشتری داشته باشید، همراه با درد باشد، خونریزی نامنظم شود و در سایر روزهای ماه هم وجود داشته باشد و باعث کم خونی شود.
۲- درد؛ درد مبهم یا تیرکشنده شکم یا لگن یا کمر حین عادت ماهیانه یا در طول ماه و یا حین رابطه جنسی.
۳- اثر فشاری روی ارگان‌های شکمی و لگنی که باعث تغییر در عادات روده ای و یبوست شده و ادرار کردن را دشوار می‌کند.
۴- بزرگ شدن رحم که از روی شکم هم مشخص می‌شود.
۵- سقط
۶- ناباروری
ممکن است فیبروم‌ها بدون علامت باشند و حین معاینه و یا به صورت تصادفی در سونوگرافی کشف شوند.
تشخیص
ممکن است حین معاینه لگن بتوانیم فیبروم‌ها را تشخیص دهیم. برخی روش‌های تشخیصی عبارتند از:
۱- سونوگرافی
۲- هیستروسکوپی؛ وسیله ای که از طریق واژن از دهانه رحم وارد رحم شده و می‌توان فیبروم‌های داخل حفره رحم را دید و به خوبی ارزیابی کرد و در صورت امکان می‌توان از این طریق فیبروم‌ها را برداشت.
۳- لاپاروسکوپی؛ به وسیله این روش، یک لنز باریک از طریق شکم وارد شده و شکم و لگن بررسی می‌شود و فیبروم‌های خارج از حفره رحم دیده می‌شوند.
روش‌هایی مثل MRI و یا سی تی اسکن هم در مواردی برای بررسی محل دقیق فیبروم‌ها مورد نیاز است. گاهی نیز برای ارزیابی سرعت رشد فیبروم‌ها نیاز به تکرار این تست‌های تشخیصی داریم.
چه زمانی فیبروم نیاز به درمان دارد؟
فیبروم‌های کوچک و بدون علامت و همینطور فیبروم در خانم‌هایی که نزدیک یائسگی هستند معمولا نیاز به درمان ندارند.
در موارد زیر درمان توصیه می‌شود
خونریزی‌های قاعدگی شدید و دردناک به نحوی که باعث ایجاد کم خونی شود و زندگی روزمره فرد را مختل کند، خونریزی بین قاعدگی‌ها، رشد سریع فیبروم، ناباروری، درد لگنی، مواقعی که نمی‌توانیم فیبروم را از سایر توده‌های شکم و لگن افتراق دهیم.
درمان
۱- درمان‌های دارویی برای کاهش خونریزی و درد مفید است ولی ممکن است جلوی رشد فیبروم را نگیرد و بعدها نیاز به جراحی داشته باشید. انواع روش‌های هورمونی جلوگیری از بارداری مثل قرص‌های جلوگیری، دستگاه داخل رحمی (IUD) که هورمون پروژستین آزاد می‌کند (میرنا) و آگونیست‌های GnRH.
۲- جراحی؛ ممکن است در بعضی موارد برداشتن فیبروم‌ها به روش جراحی الزامی باشد. اگر فقط فیبروم‌ها را برداریم، رحم حفظ می‌شود و در صورت تمایل، امکان بارداری وجود دارد. از انجایی که رحم حفظ شده است، امکان ایجاد فیبروم‌های جدید وجود دارد.
اگر کسی تمایل به بارداری ندارد و یا فیبروم به حدی بزرگ است که امکان برداشتنش با حفظ رحم مقدور نباشد نیاز به درآوردن رحم است.
نظرات
ناشناس
سلام وقتتون بخیر من فیبروم رحمی دارم و الان یک ماهی هست که بالای نافم سفت شده و نافم به شدت حساس شده میخواستم بدونم ممکن است به فیبروم مربوط باشد؟
۱۸ بهمن ۹۸ - ۲۱:۱۸پاسخ
با سلام، ممکن هست فیبروم رحمی بزرگ از روی شکم قابل لمس باشه.
زهرا
سلام خسته نباشید ببخشید من ۴۸ سالمه و فیبروم ساب موکوزال حدود ۶ ۷ سانت دارم همراه با خونریزی های شدید و نا منظم. میخواستم بدونم امپول دیفرلین استفاده کنم نتیجه میگیرم و اینکه چه روزی باید تزریق بشه؟ آیا ورزشایی مثل ایروبیک و رقص برام مفیده ...ممنون میشم راهنمایی کنید
۲۰ دی ۹۸ - ۲۳:۳۲پاسخ
با سلام؛ آمپول دیفرلین یکی از داروهای مورد استفاده در کنترل فیبروم‌های رحمی است. لطفا برای نحوه استفاده و اینکه چه درمان دارویی یا جراحی برای شما مناسب است با پزشک معالجتان مشورت کنید.