۱ دسامبر مطابق با ۱۰ آذر ماه هر سال، روز جهانی ایدز (AIDS) نامگذاری شده است. عامل بیماری ایدز یا نقص اکتسابی سیستم ایمنی، ویروس HIV است. وقتی این ویروس وارد بدن می‌شود، سلول‌های سیستم ایمنی را که برای مقابله با انواع بیماری‌ها ضروری هستند، از بین برده و بدن به تدریج در برابر انواع عفونت‌های کشنده و سرطان‌ها بی دفاع می‌شود.
راه انتقال HIV این ویروس از طریق تماس با ترشحات بدن مثل خون، مایع منی، ترشحات واژن و یا تماس با سرنگ‌های آلوده از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است. در طی بارداری، مادر مبتلا، از طریق جفت و مایع آمنیوتیک و یا حین شیردهی این ویروس را به جنین و نوزاد انتقال می‌دهد. استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی حتی در زوجینی که هر دو مبتلا به این ویروس هستند، باعث کاهش انتقال سایر عفونت‌های منتقله از راه جنسی می‌شود و در صورتی که فقط یک نفر مبتلا است، استفاده از کاندوم و داروهای ضد HIV باعث کاهش خطر انتقال ویروس به وی خواهد شد.
آزمایش HIV در برخی کشورها به تمام خانم‌های ۱۳ تا ۶۴ سال توصیه می‌شود حداقل یکبار در طول عمر خود این آزمایش را انجام دهند. ما به تمام خانم‌هایی که باردار هستند و یا تصمیم به بارداری دارند این تست را پیشنهاد می‌کنیم. تست مثبت HIV مساوی با ایدز نیست، زیرا از زمان مثبت شدن آزمایش HIV تا بروز علائم بیماری ایدز، ماه‌ها تا سال‌ها طول می‌کشد و ممکن است فردی علیرغم داشتن ویروس HIV از آن بی اطلاع باشد. انجام آزمایش کمک می‌کند تا هرچه زودتر درمان‌های دارویی شروع شود. این درمان‌ها شروع و علائم ایدز را کنترل می‌کند و فرد می‌تواند سالیان زیادی در سلامت زندگی کند؛ اگر چه داروها باعث علاج قطعی این بیماری نمی‌شوند. همچنین این داروها در طی بارداری باعث بهبود وضعیت سلامت مادر و کاهش چشمگیر احتمال انتقال ویروس به جنین می‌شوند.
در طی بارداری در اولین ویزیت مراقبت بارداری انجام این آزمایش پیشنهاد می‌شود و در موارد زیر بایستی در سه ماهه سوم هم آزمایش تکرار شود. ۱. ابتلا به سایر عفونت‌های منتقله از راه جنسی در یک سال اخیر ۲. استفاده از مواد مخدر تزریقی در فرد یا همسرش ۳. افرادی که بیشتر از یک شریک جنسی دارند. ۴. افرادی که شریک جنسیشان مبتلا به HIV و یا در معرض خطر ابتلا به آن است.
پس از ۳ هفته تماس با این ویروس، آزمایش خون قادر به شناسایی HIV خواهد بود که این آزمایش اولیه در واقع یک نوع غربالگری می‌باشد و چند روز طول می‌کشد تا جواب آن آماده شود. همیشه در صورت مثبت بودن آزمایش اولیه، بایستی یک آزمایش نهایی تایید کننده هم انجام شود که جواب آن حدودا ۲ هفته زمان می‌برد. آزمایش سریع یا Rapid Test در برخی زایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها یا بیمارستان‌ها در دسترس است که یک نوع آزمایش غربالگری اولیه است و در طی یک ساعت آماده می‌شود.
ویروس نقص ایمنی HIV در بارداریراه حل‌های کاهش انتقال ویروس به جنین و نوزاد رعایت موارد زیر باعث کاهش انتقال ویروس به جنین و نوزاد تا ۹۹ درصد می‌شود. ۱. داروهای ترکیبی ضد HIV در طی بارداری را به نحوی که تجویز شده مصرف کنید. ۲. در صورتی که مقدار ویروس در بدن شما بالا باشد و تعداد سلول‌های ایمنی شما کم شده باشد، بایستی به روش سزارین، زایمان کنید. ۳. در طی بارداری و زایمان از داروهای ضد ویروس استفاده کنید. ۴. شیردهی ممنوع است. ۵. تجویز داروهای ضد ویروس برای نوزاد
باید توجه داشته باشید از آنجایی که به علت این ویروس، تعداد سلول‌های ایمنی بدن کم شده است، ممکن است سزارین باعث شود احتمال عفونت محل عمل بیشتر شده و یا زخم دیرتر بهبود یافته و جوش بخورد.
عوارض از عوارض این داروها سردرد، تهوع، اسهال، دردهای عضلانی و در موارد نادر کم خونی، آسیب کبدی و پوکی استخوان می‌باشد.
کنترل نوزاد نوزادانی که از مادران HIV مثبت متولد می‌شوند در ماه‌های اولیه تولد به طور مرتب آزمایش می‌شوند و اگر دوتا از این تست‌ها منفی باشد یعنی نوزاد مبتلا به این ویروس نیست و برای اطمینان خاطر در ۱۲ تا ۱۸ ماهگی هم مجدد آزمایش می‌شوند.
